Maaşlar ve çalışanlara sunulan diğer maddi imkânlar konusunda yıllardır iddia edilen, benim de danışanlarla görüşmelerimde vurguladığım bir şey var:
Maaş önemli elbette; ancak, bir iş yerindeki maaş seviyesi çalışanları motive eden faktörlerin başında gelmez. Diğer unsurlar bir müddet sonra maaş ve farklı maddi getirilerin yaptığı motive edici etkiyi geride bırakır.
O ”diğer” unsurları kısaca hatırlayalım:
1. Başarma ve takdir edilme arzusu: Örneğin zorlu projeler üstlenmek, hedeflere ulaşmak ve katkılardan, başarıdan dolayı takdir edilmek. Bu insanı en çok motive eden şeylerin başında geliyor.
2. Kariyer ve kişisel gelişim imkanları: Kurumsal merdiveni tırmanma, daha üst düzey sorumluluklar alma ve organizasyon içinde daha fazla etki kazanma fırsatı da çalışanları motive ediyor.
3. Özerklik hissi ve sorumluluk alanları: Önemli kararlar alma, ekiplere liderlik etme ve sonuçlardan sorumlu olma hâli de bazı kişiler için oldukça motive edici bir unsur.
4. Amaç duygusu: Şirketin kuruluş amacı, misyonu ve benzeri şeyler, yaptıkları işte anlam ve amaç arayan kişilerde etkili bir motivasyon aracı.
5. Liderlik etme , ekip yönetme : Bazı kişiler, başkalarına liderlik etme ve onları etkileme fırsatına sahip olmaktan motive olurlar.
6. İş – Özel Yaşam dengesi: Zamanlarını etkili bir şekilde yönetme, kişisel ilgi alanlarını takip etme, aile ve arkadaşlarla kaliteli zaman geçirme esnekliğine sahip olmak da çalışan üzerinde motive edici etkiler yaratıyor.
Bütün bunlar doğru; bu konulara itirazım yok ama şu maaş konusunu özellikle bu enflasyonist ortamda arka plana ya da ikincil konuma koyamıyorum artık.
Maaş Temel ihtiyaçların karşılanması ve maddi güvencenin sağlanması için esas. O seviye sağlandıktan sonra yukarıda belirtilen diğer unsurlar daha önemli ve motive edici oluyor. Bireylerin kendilerini ve ailelerini geçindirebilmelerini, faturalarını ödeyebilmelerini ve belirli bir yaşam standardını sürdürebilmelerini sağlayan maaşsa, dünyada artan, Türkiye’de ise anormal seviyede artan enflasyon ortadayken maaşın çalışanı motive eden unsurların başında gelmediğini söylemek beni artık çok zorluyor. Kendi söylediğime kendim inanamaz oluyorum.
Çoğu şirkette artık yılda bir değil, iki kez de zam yapılsa mevcut ortamda vergi kesintisinden sonra banka hesabına yatan net maaş tutarını ve onun azalan alım gücünü önemsemeyip, bir önceki aya göre aynı maaşla daha az şey alabileceğini bilip yine de motivasyonunu yitirmeden kariyer adımlarına, özerkliğe veya liderlik hislerine, şirketin amaçlarına, iş-yaşam dengesi gibi şeylere odaklanabilecek kaç beyaz yakalı Türk kaldı ki bugünlerde?